Trong lịch sử phát triển của đất nước ta, ngoại giao luôn đóng vai trò hết sức quan trọng tạo thành sức mạnh tổng hợp giúp Đảng, Nhà nước và nhân dân ta bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ cũng như đưa quốc gia phát triển nhanh và bền vững. Nhắc đến ngoại giao Việt Nam, cần đề cập đến 03 bộ phận cấu thành đó đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Trong đó, đối ngoại nhân dân luôn là một thành tố quan trọng trong công tác đối ngoại chung trong lịch sử và truyền thống ngoại giao của nước ta; phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ tích cực cho đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất xem trọng vai trò của công tác đối ngoại nhân dân. Ngay sau khi nước ta giành độc lập năm 1945, tư tưởng chỉ đạo của Bác Hồ là Việt Nam muốn làm bạn với tất cả mọi nước dân chủ và không gây thù oán với một ai, mục đích của Việt Nam là tự do, độc lập. Đảng ta đã chính thức đưa “đối ngoại nhân dân” vào Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ II (tháng 02-1951), nêu rõ phát triển ngoại giao nhân dân, đặc biệt chú trọng tham gia các cuộc vận động lớn trên thế giới và thắt chặt liên hệ tổ chức các hoạt động giữa những đoàn thể nhân dân Việt Nam với các đoàn thể nhân dân thế giới. Tầm quan trọng, vai trò và nhiệm vụ của đối ngoại nhân dân đã được Bác Hồ và Đảng chỉ ra rất rõ ràng, đầy đủ và sâu sắc.
Trà Vinh là tỉnh duyên hải đồng bằng sông Cửu Long, diện tích tự nhiên 2.341 km2 với dân số khoảng 1,1 triệu người, có 09 đơn vị hành chính bao gồm: thành phố Trà Vinh, thị xã Duyên Hải và 07 huyện: Châu Thành, Cầu Kè, Càng Long, Cầu Ngang, Duyên Hải, Tiểu Cần và Trà Cú; phía Đông giáp biển Đông, phía Tây giáp Vĩnh Long, phía Nam giáp Sóc Trăng, phía Bắc giáp tỉnh Bến Tre. Trà Vinh được bao bọc bởi sông Tiền, sông Hậu với 02 cửa Cung Hầu và Định An với 65 km bờ biển nên giao thông đường thủy có điều kiện phát triển.
Thời gian qua, mặc dù tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực với tăng trưởng GRDP bình quân 05 năm (2016-2020) đạt 11,95%, cơ cấu kinh tế dần chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng nông, lâm nghiệp và thủy sản, tăng tỷ trọng công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ, tuy nhiên với đặc thù là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số (dân tộc Khmer chiếm hơn 30% dân số), hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế và thường xuyên chịu tác động của hiện tượng biến đổi khí hậu như hạn hán, xâm nhập mặn… nên hiện nay tỉnh Trà Vinh vẫn còn gặp nhiều khó khăn cần huy động các nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức, đơn vị, cá nhân trong và ngoài nước.
Với mục đích đưa công tác đối ngoại nhân dân hoạt động đi vào chiều sâu, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và các tỉnh, thành được thành lập với vai trò, nhiệm vụ là cơ quan chuyên trách, đầu mối trong công tác đối ngoại nhân dân. Qua đó, góp phần tích cực tăng cường sự hiểu biết và mở rộng mối quan hệ hợp tác hòa bình, hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước; đồng thời, tranh thủ vận động các nguồn lực hỗ trợ bên ngoài góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Trải qua gần 10 năm hoạt động (9/2011 đến nay), Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Trà Vinh có nhiều thuận lợi trong công tác đối ngoại nhân dân giúp giới thiệu hình ảnh tỉnh nhà đến bạn bè thế giới, kêu gọi hiệu quả sự hỗ trợ của các đơn vị, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư thực hiện nhiều chương trình, dự án trên nhiều lĩnh vực góp phần cải thiện đời sống người dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2011 đến nay, Liên hiệp Trà Vinh tiếp đón 645 lượt đoàn, với 6.303 lượt người đến thăm và làm việc tại tỉnh, gồm các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam; các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ nước ngoài; chuyên gia; tình nguyện viên của các Trường Đại học quốc gia; các nhà đầu tư nước ngoài đến tỉnh với mục đích: tham quan, học tập kinh nghiệm, thu thập thông tin các vùng dự án, kiểm tra giám sát các dự án tài trợ, tổ chức hội thảo liên quan đến các dự án tài trợ; tìm hiểu các thông tin về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, tiềm năng, thế mạnh và các dự án kêu gọi đầu tư của tỉnh. Trong công tác vận động và tranh thủ nguồn lực quốc tế để góp phần phát triển kinh tế - xã hội, trong giai đoạn năm 2011 - 2020, tỉnh Trà Vinh đã tiếp nhận viện trợ của 24 tổ chức phi chính phủ nước ngoài, thực hiện 272 chương trình/dự án, với tổng giá trị viện trợ là: 10.457.955 USD, tương đương: 240.532.965.000 VND (theo tỷ giá 23.000VND/1USD), trong đó Liên hiệp Trà Vinh trực tiếp vận động và giải ngân là 195.967.829.000 VND, tập trung vào các lĩnh vực: Giáo dục, y tế, môi trường, phát triển cộng đồng, biến đổi khí hậu…
Đoàn công tác của tỉnh phối hợp với tổ chức tài trợ khảo sát dự án tại địa phương
Trong bối cảnh thế giới đang phải gồng mình chống lại đại dịch Covid-19 như hiện nay, tinh thần đoàn kết, hợp tác quốc tế kể cả sự đoàn kết nội bộ của mỗi quốc gia sẽ đóng vai trò then chốt trong cuộc chiến được dự đoán sẽ rất gian nan và dài hơi như trước mắt. Dịch bệnh Covid-19 đã và đang ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt của đời sống xã hội, làm thay đổi tuy duy cũng như phương thức hành động của các chủ thể kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh thế giới có những chuyển biến nhanh và phức tạp như thế, Việt Nam nói chung, tỉnh Trà Vinh nói riêng sẵn sàng hợp tác, đồng thời cũng rất cần sự ủng hộ, hỗ trợ từ bạn bè quốc tế. Về phần mình, thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Trà Vinh luôn tích cực đổi mới tư duy, sáng tạo trong phương thức hoạt động, sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các đơn vị, cá nhân trong và ngoài nước đến tỉnh hoạt động, hỗ trợ các chương trình/dự án qua đó tăng cường mối quan hệ hợp tác hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân Việt Nam nói chung, nhân dân tỉnh Trà Vinh nói riêng với bạn bè nhân dân các nước trên thế giới./.
Tác giả: Quốc Nhân